Evru-leiðtogar stíga smáskref í átt að sáttmála í þágu evrunnar

Leiðtogar evru-ríkjanna 17 urðu sammála um smáskref til styrktar evrunni á fundi sínum í Brussel föstudaginn 11. mars, að sögn AFP-fréttastofunnar. Þeir eru sammála um að samhæfa efnahagsstefnu ríkja sinna meira í því skyni að sigrast á viðvarandi skuldakreppu. Ákveðið hefur verið að samkomulagið sem er á döfinni verði kallað: Sáttmáli í þágu evrunnar, eða evru-sáttmálinn en ekki kennt við samkeppni eða nefnt samkeppnisáttmálinn eins og gert var þegar Angela Merkel, kanslari Þýskalands, og Nicolas Sarkozy. forseti Frakklands, hreyfðu því fyrst að slíkt samkomulag yrði gert.

Monika Flueckige

Jean-Claude Trichet

„Við höfum náð samkomulagi um sáttmála í þágu evrunnar,“ sagði Herman Van Rompuy, forseti leiðtogaráðs ESB, sem hafði verið falið að leiða vinnuna við að smíða tillögur fyrir leiðtogafundinn. Twitter síðu hans var síðan breytt og sagt að „fyrir lægi samkomulag í megindráttum“ en viðræðum yrði haldið áfram um „aðra þætti heildarlausnarinnar“.

Í sáttmáladrögunum er fjallað um alla þætti sameiginlegrar efnahagsstefnu í því skyni að samræma efnahagsstjórn í evru-ríkjunum til að samkeppnishæfni þeirra aukist og þau nái betri tökum á ríkisfjármálum sínum.

AFP vitnar í stjórnarerindreka sem segir að Van Rompuy verði að fá samþykki leiðtogafundar ESB-ríkjanna 27 við tillögum sínum á fundum í Brussel 24. og 25. mars nk.

Margir spá því að Portúgal sé næst í röðinni á eftir Grikklandi og Írlandi til að þurfa neyðaraðstoð frá ESB vegna skuldavanda. Portúgalir tilkynntu í tengslum við evru-leiðtogafundinn að þeir myndu grípa til enn meiri niðurskurðar ríkisútgjalda til að fullnægja skilyrðum ESB árið 2012. Olli Rehn, efnahagsstjóri ESB, sagði að þessar aðgerðir portúgölsku ríkisstjórnarinnar væru „mikilvægar nýjar skuldbindingar“ til að tryggja efnahagslegan stöðugleika í Portúgal. Í þeim felst að fjárlagahalli verður 4,6% af landsframleiðslu í ár en 3% árið 2012.

Jean-Claude Trichet, seðlabankastjóri Evrópu, tók þátt í evru-leiðtogafundinum og kynnti „Sáttmála í þágu evrunnar“.

Í frétt AFP segir að fréttamenn stofunnar hafi séð skjalið sem Trichet kynnti og þar sé mælt fyrir samvinnu á fjórum meginsviðum: til að bæta samkeppnishæfni, auka atvinnu, vinna að sjálfbærum ríkisfjármálum og auka fjármálalegan stöðugleika.

Einstök ríki verða ábyrg fyrir sérgreindum aðgerðum en þau verði öll að stefna að sama markmiði. Sjálfsstjórn innan þessara marka segir AFP að sé nauðsynleg til að friða stjórnendur smærri þjóða sem séu uppnæmar fyrir fullveldi sínu.

Markmiðið sé „að ná nýjum gæðum við samhæfingu efnahagsstefnu á evru-svæðinu og þar með stuðla að auknum samruna,“ segir i skjalinu.

Rökin eru þau að setji evru-ríkin sér sömu markmið og fylgi sömu reglum verði að lokum unnt að ná tökum á hinum gífurlega skuldavanda , rétta halla á ríkissjóði og styrkja þannig grundvöll evrunnar.

Þjóðverjar sem mynda efnahagslegan bakhjarl evrunnar segja að núverandi vanda hins sameiginlega gjaldmiðils megi einkum rekja til þess að ríki fylgi ekki reglum um lágar skuldir og lítinn ríkissjóðshalla.