Össur viðurkennir að ESB krefjist aðlögunar í skýrslu til alþingis

Í skýrslu Össurar Skarphéðinssonar utanríkisráðherra um utanríkismál sem rædd var á alþingi 15. maí er vikið að kröfu Evrópusambandsins um aðlögun eða með orðum skýrslunnar að ESB geti sett „ákveðin viðmið fyrir opnun og lokun kafla“ í aðildarviðræðunum.

Í skýrslunni segir orðrétt: „Þannig getur ESB óskað eftir því að Ísland komi til móts við tiltekin viðmið áður en unnt verði að opna eða loka tilteknum köflum. ... Rétt er að hafa í huga að miðað við þau viðmið sem ESB hefur óskað eftir að Króatía uppfylli, má ætla að íslenskum stjórnvöldum verði t.d. gert að skýra nánar hvernig Ísland hyggist haga ákveðnum þáttum í undirbúningi mögulegrar aðildar, svo landið verði reiðubúið til að uppfylla skuldbindingar sínar frá fyrsta degi aðildar.“

Í skýrslunni er vikið að samþykkt ESB frá 2006 um nýja sameiginlega afstöðu um stækkunarferlið, þar sem aðildarviðræðum voru settar sérstakar meginlínur sem m. a. var ætlað að tryggja að ný aðildarríki væru í stakk búin til að framfylgja þeim skyldum sem þau hefðu tekið á sig með ESB-aðild. Í samþykktinni er lögð sérstök áhersla á að snemma í aðildarviðræðum sé tekist á við erfið atriði eins og endurbætur á stjórnsýslu og dómskerfi og baráttu gegn spillingu. Vill ESB að hraði í viðræðum ráðist af árangri í umbótum af þessu tagi. ESB geti því sett sem skilyrði að viðræðum um ákveðna kafla ljúki ekki „fyrr en umsóknarríkið hefur komið til ákveðin viðmið sem sett eru,“ segir í skýrslu utanríkisráðherra.

Í framhaldi af því sem skýrsluhöfundar lýsa þessum kröfum ESB segja þeir að íslensk stjórnvöld miði „ekki við annað í sínum undirbúningi en að ráðist berði í þær breytingar sem gera þarf vegna aðildar, að fenginni niðurstöðu í þjóðaratkvæðagreiðslu um aðild Íslands að ESB“. Þetta sjónarmið hafi verið kynnt ESB. Þá segir:

„Verði það mat stjórnvalda að það þjóni hagsmunum Íslands að ráðast í afmarkaðan undirbúning fyrr vegna þess hve flókinn og tímafrekur hann er þá yrði það háð sérstakri ákvörðun sem tekin yrði í samráði við Alþingi. Er undirbúningur hafinn að nauðsynlegri greiningu í þessu sambandi.“