Fréttaflutningi RÚV um ástæður landamæra­verslunar Norðmanna hrundið - lækkun sænsku krónunnar ræður úrslitum

Landamæri Noregs og Svíþjóðar.

Lækkun sænsku krónunnar og sú staðreynd að sænsk stjórnvöld hafa staðið gegn því að tengja hana evrunni er lykillinn að góðri samkeppnisstöðu sænskra verslana gagnvart norskum og dönskum kaupmönnum. Það er rangt að láta eins og aðild Svía að ESB skipti sköpum í þessu efni. Þetta er kjarninn í gagnrýni Gunnars Rögnvaldssonar á frétt RÚV á páskadag um landamæraverslun Norðmanna þar sem gefið var til kynna að þeir höfnuðu aðild að ESB með höndunum en greiddu henni atkvæði með fótunum þegar þeir færu til Svíþjóðar að versla.

Hinn 25. janúar 2012 birti danska blaðið Börsen frétt um að danskir neytendur yrðu að greiða tvöfalt hærra verð fyrir matakröfuna en neytendur í Svíþjóð. Þetta hefði komið fram við úttekt sem blaðið 24timer hefði gert.

Gunnar Rögnvaldsson sem stundaði fyrirtækjarekstur í Danmörku og þar með innan ESB frá 1989 til 2010 vekur athygli á þessar frétt á vefsíðu sinni sunnudaginn 8. apríl í tilefni af því að sama sunnudag birti RÚV pistil frá fréttaritara sínum í Noregi þar sem tvisvar sinnum var áréttað: „Munur á verði matvöru í Noregi og Svíþjóð hefur aukist stöðugt frá því Svíar gengu í Evrópusambandið. Nú telja Norðmenn sig fá mat á hálfvirði handan landamæranna.“

Danir og Svíar eru í Evrópusambandinu. Danir hafa tengt krónu sína við evru en Svíar hafa eigin frjálsa mynt og neita að gerast aðilar að gengissamstarfi ESB, það er ERM II. Gunnar Rögnvaldsson bendir á að svigrúmið sem Sviar hafa skapað sér með því að halda í eigin mynt valdi því að sænska krónan vinni „dag og nótt fyrir sænska hagkerfið, eins og sú íslenska geri fyrir hagkerfi Íslendinga“.

Þrátt fyrir þrýsting frá Seðlabanka Evrópu heldur sænska stjórnin fast í eigin krónu. Hún hefur

fallið frá ársbyrjun 2007, kaupmáttur Norðmanna hefur styrkst á sama tíma. Við þetta hefur landamæraverslun Norðmanna hafa haft þau áhrif að landamæraverslun Norðmanna aukist um 2 prósent á milli síðustu tveggja ára. Þrátt fyrir hækkandi eldsneytisverð og vegatolla, eins og Gunnar Rögnvaldsson segir.

Hann bendir á að í matvælalandinu Danmörku sem áður framleiddi daglega matvæli fyrir 15 milljón manna sé matvælaverð nú hið hæsta í Evrópusambandinu, samkvæmt síðustu verðvísitölu hagstofu Evrópusambandsins.

Gunnar birtir þennan tölfræðilega samanburð á matarverði ólíkra landa:

113 á Íslandi fyrir mat (frjálst land: atvinnuleysi 6,9% í kjölfar bankahruns)

116 í Svíþjóð fyrir sama mat (ESB-land: atvinnuleysi 7,5%)

113 í Finnlandi fyrir sama mat (evru-land: atvinnuleysi 7,4%)

136 í Danmörku fyrir sama mat og (ERM og ESB-land: atvinnuleysi 7,9%)

165 í Noregi fyrir sama mat (ríkasta land Evrópu: atvinnuleysi 3,1%)

Gunnar segir, að af Norðurlöndunum fimm séu matvæli og endanleg neysluútgjöld heimilis fyrir gesti frá útlöndum ódýrust á Íslandi. Atvinnuleysi sé hér óbærilegt en samt lægst, að olíulandinu Noregi undanskildu. Staðan sé þessi þrátt fyrir einstætt bankahrun og hryllings ríkisstjórn. Hann spyr: Hvernig skyldi ESB líta út þegar evran hrynur ofan á það eins og í Grikklandi? Niðurstaða hans er þessi: