Ný ríkis­stjórn í Noregi ætlar að fylgja „sóknar­stefnu á norðurslóðum“ - mikilvægustu hagsmunir Noregs á sviði utanríkis­mála

Siv Jensen og Erna Solberg

Hin nýja ríkisstjórn Hægriflokksins og Framfaraflokksins í Noregi mun fylgja „sóknarstefnu á norðurslóðum“ eins og segir í stjórnarsáttmálanum sem birtur var mánudaginn 7. október. Væntanlegir stjórnarflokkar segja að hvergi hafi Norðmenn mikilvægari hagsmuna að gæta í utanríkismálum en á norðurslóðum. Flokkarnir ætla að tryggja varðstöðu um norska hagsmuni og gæslu fullveldisréttar Noregs en jafnframt leggja áherslu á gott samstarf innan Norðurskautsráðsins og við nágrannaríki og eru Færeyjar, Ísland og Grænland sérstaklega nefnd í því samhengi.

Norðurslóðastefna ríkisstjórnarinnar tekur annars vegar mið af þróuninni í Norður-Íshafi vegna hlýnunar jarðar og bráðnunar íss og hins vegar af nauðsyn þess að tryggja byggð í Norður-Noregi.

Þegar hugað er að olíuvinnslu og siglingum á norðurslóðum er lögð áhersla á umhverfisvernd og mengunarvarnir auk þess sem vel sé staðið að aðgerðum til að tryggja leitar- og björgunarþjónustu. Þá sé ráðist í gerð mannvirkja sem geti þjónað auknum umsvifum vegna auðlindanýtingar.

Minnt er á að á síðustu áratugum hafi norðurskautið, Norður-Íshafið og strandhéruð þess þróast frá því að vera hluti af spennusvæði vegna öryggishagsmuna til þess að vera miðstöð uppbyggingar vegna orku og atvinnulífs. Svæðið skipti Noreg mjög miklu bæði í öryggismálum og efnahagsmálum.

Tekið er fram að Norðmenn verði einnig að huga að hernaðarlegum þætti og getu sinni á því sviði við gæslu hagsmuna sinna á norðurslóðum. Stjórnarflokkarnir ætla að sjá til þess að norski herinn búi yfir nægilegri þekkingu til að hafa heildarsýn yfir stöðu mála á norðurslóðum og auk þess getu til að láta að sér kveða verði það talið nauðsynlegt.