Í Davos ætla áhrifamenn að ræða um leiðir gegn ójöfnuði - um 1% auðugustu einstaklinga heims eiga helming allra auðæfa jarðarbúa

Fundir undir merkjum Word Economic Forum eru að hefjast í Davos í Sviss. Þangað koma stjórnmálamenn og fjársýslumenn og bera saman bækur sínar. Í tilefni af fundunum flutti sendiboði Frans páfa þátttakendum þann boðskap að þeir ættu að leggja sig fram um að draga úr ójöfnuði í heiminum. „Ég bið ykkur að tryggja að auðæfi þjóni mannkyni en stjórni því ekki,“ sagði í páfaboðskapnum.

Oxfam, alþjóðleg góðgerðasamtök, gáfu þriðjudaginn 21. janúar út skýrslu þar sem athygli er beint að hinu mikla misrétti sem ríkir í heiminum. Þar er lýst heimsbúskap þar sem æ meiri auður færist á hendur fárra. Hér skulu tíunduð nokkur atriði úr skýrslunni:

• Um helmingur allra auðæfa í heiminum er í eign aðeins eins prósents af jarðarbúum.
• Auður eins prósents jarðarbúa nemur um 110 þúsund milljörðum dollara. Það er 65 sinnum meira en heildarauður lægri helmings jarðarbúa.
• Lægri helmingur jarðarbúa á jafnmikið og 85 ríkustu einstaklingar í heiminum.
• Um 70% fólks býr í löndum þar sem efnahagslegur ójöfnuður hefur aukist undanfarin 30 ár.
• Hinir auðugu í eitt prósent hópnum juku tekjuhlautdeild sína í 24 af 26 löndum sem hafa lagt fram upplýsingar um þróunina frá 1980 til 2012.
• Í Bandaríkjunum náðu hinir auðugu í eina prósentinu í sínar hendur 95% af vexti síðan í fjármálakreppunni 2009, neðstu 90% urðu fátækari.

Stjórnendur fundanna í Davos segja að í ár muni þeir að mestu snúast um hvernig draga megi úr efnahagslegu misvægi enda er sú ályktun dregin í ársskýrslu World Economic Forum að misrétti og ójafnrétti séu þau vandamál sem sé mest knýjandi að leysa.

Klaus Scwab sem lagði grunn að fundunum í Davos sagði við blaðamenn fyrr í vikunni:

„Við verðum að ýta á endurræsingar hnappinn. Um heim allan eru menn enn alltof mikið með hugan við kreppu-stjórnun. Við eigum að líta til framtíðar á uppbyggilegri og skipulegri hátt. Um þetta snýst Davos.“

Oxfam leggur til að forystumenn í atvinnulífinu ráðist gegn ójöfnuði með því að lofa að hætta að koma sér undan að greiða skatta, nota ekki fé sitt framar til að skapa sér pólitísk áhrif og grafa þannig undan lýðræðislegum styrk samborgara sinna, styðja stighækkandi skattheimtu á eignir og tekjur, hvetja ríkisstjórnir til að veita almenna heilsuþjónustu og krefjast þess að laun í fyrirtækjum þeirra dugi til framfærslu.

Skömmu eftir að Oxfam birti skýrslu sína sendi endurskoðunar- og ráðgjafafyrirtækið PricewaterhouseCoopers (PwC) frá sér sitt mat á stöðunni sem er reist á könnun meðal tæplega 1.500 forystumanna á viðhorfi þeirra til heimsbúskaparins. Um 44% þeirra eru nægilega bjartsýnir til að segja að efnahagurinn batni á næstu 12 mánuðum. Alls telja 72% að of mikil afskipti ríkisvaldsins standi vexti viðskiptalífsins mest fyrir þrifum.

Dennis McNally, stjórnarformaður PwC, kynnti niðurstöður fyrirtækisins meðal annars með þessum orðum:

„Áhyggjuefni setja mikinn svip á viðhorf forstjóra, þeir senda þau skýru skilaboð til stjórnvalda að helst hafi þeir áhyggjur af of miklu regluverki, ríkissjóðshalla og hæstu skattþrepum.“

Hér er stuðst við samantekt eftir Elias Groll blaðamann við Foreign Policy í Bandaríkjunum en hann lýkur henni á þeim orðum að viðhorfin sem birtast í könnun PwC bendi ekki til þess að fjársýslumenn og atvinnurekendur vilji ákafir skipa sér í biðröð til að greiða skattana sína í því skyni að minnka ójöfnuð í heiminum.