Sunnudagurinn 17. janúar 2021

Breytingar á valdakerfi innan ESB koma til framkvæmda á árinu 2014


6. febrúar 2014 klukkan 14:26

Á árinu verða ýmsar mikilvægar breytingar á stjórnskipun og stofnanakerfi ESB. Eftir kosningar til ESB-þingsins í maí og breytingar á framkvæmdastjórn ESB haustið 2014 er ætlunin að valdahlutföll endurspegli betur en nú er völd og áhrif aðildarþjóða ESB. Þá tekur Lissabon-sáttmálinn (innleiddur 2009) að fullu gildi á þessu ári.

Augljósasta breytingin snertir vægi atkvæða í ráðherraráði ESB. Í stað þess að mál skuli afgreidd einum rómi koma til framkvæmda reglur um aukinn meirihluta, ríki hafa aðeins neitunarvald þegar mál tengd þjóðaröryggi eru á dagskrá. Þá breytast einnig valdahlutföll milli stofnana ESB og innan þeirra.

Gildandi atkvæðagreiðslureglur í ráðherraráðinu, reistar á Nice-sáttmálanumfrá 2001, verða notaðar fram í nóvember 2014 þegar ný framkvæmdastjórn ESB hefur hafið störf. Þessar reglur eru ákaflega flóknar og þungar í framkvæmd. Þótt þær hafi verið við lýði í um áratug er sagt að enginn utan ráðherraráðsins skilji þær. Í reglunum eru þrjár hindranir ef lagarfrumvarp er borið þar undir atkvæði, það verðu að njóta stuðnings 74% atkvæða aðildarríkjanna, 62% íbúa innan ESB og meirihluta aðildarríkjanna – sé þessum þremur skilyrðum fullnægt hlýtur frumvarpið samþykki.

Vegna þess hve erfitt var að afla nægilega mikils fylgis við umdeild mál leiddi barátta fyrir þeim til mikils baktjaldamakks og hrossakaupa milli ríkja. Frá og með nóvember 2014 breytist þetta kerfi á þann veg að um tvö skilyrði verður að ræða: að mál njóti stuðnings 65% íbúa ESB-ríkja og 55% af fjölda aðildarríkja. Til að koma í veg fyrir að þrjú stærstu ríkin: Þýskaland, Frakkland og Bretland geti sameiginlega brugðið fæti fyrir öll frumvörp er mælt fyrir um að minnst fjögur ríki þurfi til að stöðva framgang máls.

Eftir ESB-þingkosningarnar í maí eykst vald þingsins. Ætlunin er að oddvitar þingflokka séu jafnframt frambjóðendur þeirra til forseta í framkvæmdastjórn ESB. Það er þó ekki sjálfgefið því að Angela Merkel Þýskalandskanslari vill að ákvörðun um það embætti eins og öll önnur meiriháttar embætti sé í höndum leiðtogaráðs ESB. Á þessu ári verður auk æðstu embætta ESB einnig valið í stöðu framkvæmdastjóra NATO.

 
Senda á Facebook  Senda á Twitter  Vista sem pdf  Prenta

 
Pistill

Umsóknarferli í andaslitrum - straumhvörf hafa orðið í afstöðu til ESB-viðræðna - réttur þjóðar­innar tryggður

Þáttaskil urðu í samskiptum ríkis­stjórnar Íslands og ESB fimmtudaginn 12. mars þegar Gunnar Bragi Sveinsson utanríkis­ráðherra aftenti formanni ráðherraráðs ESB og viðræðu­stjóra stækkunarmála í framkvæmda­stjórn ESB bréf. Textinn sem gildir gagnvart ESB er á ensku. Þar segir: „The Government of...

 
Mest lesið
Fleiri fréttir

Kolbeinn Árnason: Óþarfi að ræða frekar við ESB vegna afstöðu Brusselmanna í sjávar­útvegsmálum - tvær Evrópu­skýrslur styðja sjónarmið LÍÚ

Kolbeinn Árnason, framkvæmda­stjóri Lands­sambands íslenskra útvegs­manna (LÍÚ) segir að í tveimur nýlegum Evrópu­skýrslum, frá Hagfræði­stofnun HÍ og Alþjóða­mála­stofnun HÍ, komi fram rök sem styðji þá afstöðu LÍÚ að Ísland eigi að standa utan ESB. Þá segir hann óþarfa að ganga lengra í viðræðum við ES...

Norðurslóðir: Risastórir öskuhaugar fastir í ís?

Rannsóknir benda til að hlýnun jarðar og sú bráðnun hafíss, sem af henni leiðir geti losað um 1 trilljón úrgangshluta úr plasti, sem hafi verið hent í sjó og sitji nú fastir í ísbreiðum á Norðurslóðum. Þetta segja rannsakendur að geti gerzt á einum áratug. Meðal þess sem rannsóknir hafa leitt í ljós er að slíkir öskuhaugar séu að myndast á Barentshafi.

Þýzkaland: Merkel segir ESB ekki bandalag um félagslega þjónustu

Angela Merkel liggur nú undir harðri gagnrýni fyrir ummæli, sem hún lét falla, nú nokkrum dögum fyrir kosningar til Evrópu­þingsins þess efnis að Evrópu­sambandið væri ekki „socialunion“ eða bandalag um félagslega þjónustu.

Holland: Útgönguspár benda til að Frelsis­flokkur Wilders tapi fylgi

Útgönguspár, sem birtar voru í Hollandi í gærkvöldi benda til að Frelsis­flokkur Geert Wilders muni tapa fylgi í kosningunum til Evrópu­þingsins sem hófust í gærmorgun og að þingmönnumhans á Evrópu­þinginu fækki um tvo en þeir hafa verið fimm. Þetta gengur þvert á spár um uppgang flokka lengst til hægri í þeim kosningum.

 
 
    Um Evrópuvaktina     RSS