Sjálfstæðis­flokkurinn: Hvort á að ráða för - hræðsla eða staðfesta?

Fátt er nú meira rætt meðal sjálfstæðismanna en hörmuleg staða Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík. Eins og gengur hefur hver og einn sína skýringu á því en eitt af því sem sumum hentar að tefla fram er að ágreiningur innan flokksins um aðild að Evrópusambandinu sé megin skýringin á hinni erfiðu stöðu.

Sá málflutningur minnir á annan tíma, þegar ríkisstjórn sem Sjálfstæðisflokkurinn átti aðild að stóð í ströngu, bæði út á við og inn á við.

Veturinn 1976 logaði landið vegna framferðis brezkra herskipa á fiskimiðunum við landið og krafan um úrsögn úr Atlantshafsbandalaginu og brottför varnarliðsins á Keflavíkurflugvelli var mjög hávær. Ísland hafði orðið fyrir hernaðarlegri íhlutun af hálfu annars aðildarríkis NATÓ og spurt var hvers vegna bandalagið kæmi aðildarríki ekki til aðstoðar, þegar á það var ráðist.

Morgunblaðið hélt því fram af mikilli hörku, að um tvö óskyld mál væri að ræða og úrsögn úr NATÓ og brottför varnarliðsins kæmi ekki til greina.

Sumir áhrifamenn í Sjálfstæðisflokknum héldu því fram að sá málflutningur væri að eyðileggja flokkinn.

Nokkrum vikum seinna gáfust Bretar upp og full yfirráð Íslendinga yfir fiskimiðunum við landið voru tryggð ekki sízt vegna afskipta bæði Bandaríkjastjórnar og Atlantshafsbandalagsins af málinu á bak við tjöldin.

Þá reyndist það Sjálfstæðisflokknum vel að standa fast við grundvallarsjónarmið sín, þótt á móti blési um stund.

Sú söguskýring að ágreiningur um aðild að Evrópusambandinu valdi vandræðum Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík og bezt fari á því að leggja málið ofan í skúffu og sjá hvort það gleymist ekki, er af sama toga spunnin. Hún einkennist af hræðslu við að takast á við grundvallarmál af því að það kostar sviptingar og átök.

Það er slík hræðsla sem veldur stöðu Sjálfstæðisflokksins í Reykjavík að hluta til en ekki sjónarmið þeirra sem vilja að Sjálfstæðisflokkurinn sýni staðfestu og standi við gefin fyrirheit og samþykktir landsfundar sem er æðsta vald í málefnum flokksins.

SG