Frakkland: Deilt á þingi um hvernig ávarpa skuli konu á forsetastóli

Heitar umræður stóðu í 45 mínútur í franska þinginu mánudaginn 6. október um hvort ávarpa ætti konu á forsetastóli þingsins Madame le président eða Madame la présidente í síðara tilvikinu hefur orðið président verið kvengert og einnig greinirinn fyrir framan það.

Úr fulltrúadeild franska þingsins.

Julien Aubert, þingmaður mið-hægriflokksins UMP, ávarpaði konuna Sandrine Mazetier sem sat á forsetastóli Madame le président. Forseti gerði athugasemd við ávarpsorðin, þingsköp mæltu svo fyrir að þingmaðurinn ætti að ávarpa sig sem konu. Refsaði forseti þingmanninum með því að skerða mánaðarlaun hans í október um fjórðung, það er um 1378 evrur, það er 210.000 ísl. kr. Blöskrar mörgum hve þung þessi refsing er, einkum þeim sem skipa sér á hægri væng stjórnmálanna.

Frá 1998 gilda þau þingsköp í Frakklandi að það beri að féminiser eða kvengera öll ávörp í þingsalnum segja Madame la députée (frú þingkona) eða Madame la présidente (frú forseti) hið sama gildir um nefndarformenn eða fundarstjóra. Reglan nær hins vegar ekki til þess þegar ráðherra er ávarpaður. Þingmaður má því segja Madame le ministre+ þegar hann ávarpar ráðherra þótt hann sé kona.

Umræður um þetta verða ekki einfaldari í Frakklandi við það að Académie française, franska akademían, æðsti dómstóll franskrar tungu, er andvíg því að embætti séu kvengerð. Á vefsíðu hennar má sjá að akademían telur miður að heiti æ fleiri embætta hafi verið kvengerð hin síðari ár. Akademían leggur áherslu á að um sé að ræða embætti en ekki einstaklinga og embættið beri kyn án tillits til þess hver gegnir því og þess vegna sé eðlilegt að halda sig við eitt kyn, karlkyn sem sé í þessu tilliti hlutlaust.

Hér á landi hefur vottað fyrir tilhneigingu til að kvengera stöðu- eða embættisheiti, einkum þegar orðið „stjóri“ á í hlut sbr. framkvæmdastýra eða jafnréttisstýra. Karlkyn starfsheita er hins vegar ráðandi: forseti, ráðherra, dómari, læknir, prestur, lögfræðingur, kennari og rithöfundur svo að nokkur dæmi séu nefnd.

Á alþingi ávarpa menn konu á forsetastóli almennt „frú forseti“, Ólafur Þ. Þórðarson heitinn hélt þó fast við ávarpið „herra forseti“ þótt kona sæti á forsetastóli. Nú er algengt að heyra fliss í þingmönnum verði einhverjum á að nota þetta ávarp.

Bj. Bj.