Versnandi efnahagshorfur í evruríkjum

Efnahagshorfur í Evrópusambandslöndunum versna stöðugt. Í morgun voru helztu fréttir í evrópskum fjölmiðlum þær, að efnahagslægð væri gengin í garð í Frakklandi en þá er átt við að verg landsframleiðsla hafi dregizt saman í tvo ársfjórðunga í röð. Það á við um Frakkland nú, að vlf. hefur minnkað um 0,2% bæði á síðasta fjórðungi 2012 og fyrsta fjórðungi þessa árs. Þýzkalandi tekst með naumindum að skila vexti á fyrsta fjórðungi þessa árs eða 0,1%.

Þegar þessi staða í Frakklandi bætist við erfiðleika ríkjanna í Suður-Evrópu, þar sem ástandið er hvorki að batna á Ítalíu, Spáni og Portúgal en hugsanlega eitthvað í Grikklandi er auðvitað ljóst að eftirspurn eftir vörum og þjónustu fer minnkandi á meginlandi Evrópu. Það er veruleiki, sem þau lönd, sem eiga viðskipti við ESB-ríkin eru þegar farin að finna fyrir og það á við um okkur Íslendinga ekki síður en aðra. Fiskverð fer lækkandi á sumum fisktegundum og minnkandi eftirspurn á mörkuðum. Fólkið í Suður-Evrópu, sem borðar saltfisk borðar ekki jafn mikinn saltfisk og áður, svo að dæmi sé nefnt.

Ástæðurnar fyrir þessu ástandi í Evrópu eru margvíslegar en evran á þar mikinn hlut að máli. Smátt og smátt hefur orðið ljóst að farið var af stað með hinn sameiginlega gjaldmiðil án þess, að upptaka hans hafi verið nægilega vel undirbúinn. Nú súpa evruríkin seyðið af því. Og alls ekki hægt að fullyrða með nokkurri vissu að evran eigi langa lífdaga fyrir höndum. Hagsmunaárekstrarnir innan ríkjahóps evrunnar eru einfaldlega of miklir og of djúpstæðir.

Fjórum árum eftir að evrunni var hampað hér sem einhverjum bjargvætti fyrir Íslendinga er löngu orðið ljóst að því fer fjarri að svo sé. En nú þarf ekki lengur að hafa áhyggjur af því. Innan tíðar tekur við völdum ríkisstjórn, sem stöðvar þá vitleysu sem Samfylkingin setti af stað sumarið 2009.