Stórviðburður varð í stjórnmálasögu Grænlands og samskiptum Íslendinga og Grænlendinga föstudaginn 8. nóvember þegar Gunnar Bragi Sveinsson, utanríkisráðherra Íslands, opnaði sendiræðisskrifstofu Íslands í Nuuk, höfuðstað Grænlands, að viðstöddum Alequ Hammond, formanni grænlensku landstjórnarinnar, og fleiri fyrirmönnum á Grænlandi. Í fáein ár þegar Danmörk var hernumin af nasistum héldu stjórnir Bandaríkjanna og Kanada úti stjórnarerindrekum á Grænlandi. Síðan hafa grænlensk stjórnvöld ekki átt sambærileg samskipti við erlent ríki fyrr en Pétur Ásgeirsson sendiherra sest að í Nuuk sem aðalræðismaður Íslands.
Í tilefni af þessum viðburði rituðu Aleqa Hammond og Gunnar Bragi Sveinsson undir samstarfsyfirlýsingu. Þar kemur fram að landstjórnin á Grænlandi hafi til athugunar hvernig hún ætli að efla fyrirsvar sitt á Íslandi á næstu árum. Grænlensk stjórnvöld halda úti skrifstofu í Brussel til að gæta hagsmuna sinna gagnvart Evrópusambandinu.
Í apríl 2007 varð Eiður Guðnason sendiherra fyrsti aðalræðismaður Íslands með aðsetur í sendiræðisskrifstofunni í Þórshöfn í Færeyjum. Eiður lagði þar grunn að góðu starfi sem síðan hefur orðið til að efla samskipti Íslendinga og Færeyinga. Færeyska landstjórnin hefur um árabil rekið sendiræðisskrifstofu hér á landi.
Áhersla íslenskra stjórnvalda á að styrkja samstarfið við næstu nágranna Íslendinga í vestri og austri er í samræmi við aukinn skilning og áhuga á að skilgreina stöðu vestnorrænu þjóðanna á skarpari hátt en áður í samræmi við aukinn áhuga almennt á norðurslóðum og þjóðunum sem þar lifa.
Nýlega sendi Heiðar Guðjónsson frá sér bók undir heitinu Norðurslóðasóknin - Ísland og tækifærin þar sem varpað er ljósi á hraða þróun á norðurslóðum undanfarin ára og reifuð tækifæri Íslands. Árið 2012 gaf Fróðskaparsetrið í Færeyjum út safnritið Naboer í Nordatlanten – Færøerne, Island og Grønland. Ómetanlegt sagnfræðilegt rit fyrir alla sem hafa áhuga á að kynna sér meginatriði vestnorrænnar sögu undanfarin 1000 ár.
Í Norðurslóðasókninni er lögð sérstök áhersla á samskipti Grænlendinga og Íslendinga og minnt á hve Ísland var mikilvæg miðstöð fyrir 800 til 1000 árum vegna allra ferða og viðskipta manna frá norðurslóðum til annarra hluta heimsins. Hið sama á við enn þann dag í dag eins og endurspeglast í samstarfsyfirlýsingunni sem ritað var undir í Nuuk 8. nóvember 2013.
Í yfirlýsingunni er minnt á aukinn áhuga á nýtingu auðlinda á norðurslóðum, meiri ferðamennsku og aukna flutninga. Með nýtingu tækifæra á þessu sviði megi auka hagsæld þjóðanna samhliða því sem hugað sé að vernd umhverfisins. Að þessu ætli stjórnir landanna að vinna sameiginlega á sviði fiskveiða og verslunarviðskipta. Þá verði samvinna um matvælaöryggi aukin og staðinn vörður um nýtingu hefðbundinna fæðutegunda norðurslóðamanna. Stuðla skal að afnámi tæknilegra hindrana í vegi fyrir viðskiptum með matvæli á milli landanna. Samstarf á sviði heilbrigðismála á að efla og dýpka enn frekar. Í auknum sjóflutningum felist bæði tækifæri og áskoranir fyrir Íslendinga og Grænlendinga.
Nýr áfangi er að hefjast í samskiptum Grænlendinga og Íslendinga. Áform stjórnvalda þjóðanna er að treysta bönd þeirra enn frekar. Að því ber að vinna eftir öllum skynsamlegum og færum leiðum.
Björn Bjarnason var þingmaður Sjálfstæðisflokksins frá árinu 1991 til 2009. Hann var menntamálaráðherra 1995 til 2002 og dóms- og kirkjumálaráðherra frá 2003 til 2009. Björn var blaðamaður á Morgunblaðinu og síðar aðstoðarritstjóri 1979 til 1991.
Þáttaskil urðu í samskiptum ríkisstjórnar Íslands og ESB fimmtudaginn 12. mars þegar Gunnar Bragi Sveinsson utanríkisráðherra aftenti formanni ráðherraráðs ESB og viðræðustjóra stækkunarmála í framkvæmdastjórn ESB bréf. Textinn sem gildir gagnvart ESB er á ensku. Þar segir: „The Government of...
Rússar láta Finna finna fyrir sér
Það hefur ekki farið fram hjá lesendum Evrópuvaktarinnar að umræður í Finnlandi um öryggismál Finna hafa aukizt mjög í kjölfarið á deilunum um Úkraínu. Spurningar hafa vaknað um hvort Finnar eigi að gerast aðilar að Atlantshafsbandalaginu eða láta duga að auka samstarf við Svía um öryggismál.
ESB-þingkosningar og lýðræðisþróunin
Kosningar til ESB-þingsins eru í Bretlandi og Hollandi fimmtudaginn 22. maí og síðan í hverju ESB-landinu á eftir öðru þar til sunnudaginn 25. maí. Stjórnvöld í Bretlandi og Hollandi hafa lagt áherslu á nauðsyn þess að dregið verði úr miðstjórnarvaldi ESB-stofnana í Brussel í von um að andstaða þeir...
Þjóðverjar vilja ekki aukin afskipti af alþjóðamálum
Þýzkaland er orðið öflugasta ríkið í Evrópu á ný. Þýzkaland stjórnar Evrópusambandinu. Þar gerist ekkert, sem Þjóðverjar eru ekki sáttir við. Í þessu samhengi er niðurstaða nýrrar könnunar á viðhorfi almennings í Þýzkalandi til afskipta Þjóðverja af alþjóðamálum athyglisverð en frá henni er sagt í fréttum Evrópuvaktarinnar í dag.
Þáttaskil í samskiptum NATO við Rússa - faðmlag Rússa og Kínverja - ógn í Norður-Íshafi?
Anders Fogh Rasmussen, framkvæmdastjóri Atlantshafsbandalagsins (NATO) var ómyrkur í máli um Rússa á reglulegum blaðamannafundi sínum í Brussel mánudaginn 19. maí. Hann sagði að viðleitni þeirra til að sundra Úkraínu hefði skapað „algjörlega nýja stöðu í öryggismálum Evrópu“. Það sem gerðist um þess...