Harðar deilur í Frakklandi um hvort sýna megi jötu og fæðingu Jesú í ráðhúsum - talið brot á lögum um afhelgun hins opinbera

Deila er risin í Frakklandi um hvort sýna megi fæðingu Jesú-barnsins í jötu á opinberum vettvangi í skjóli sveitarstjórnar eða hvort í því felist brot á kröfunni um að stjórnsýslan sé afhelguð og blandi sér ekki í trúmál. Átökin eru milli þeirra sem halda fast í bókstafinn um opinbera afhelgun og hinna sem vilja leggja rækt við kristnar rætur Frakklands eins og segir í Le Figaro laugardaginn 6. desember.

Í bænum Vendée ákvað bæjarstjórnin að fjarlægja jötu sem sett hefur verið upp í ráðhúsinu ár hvert síðan árið 1988. Í bænum Béziers segist Robert Ménard bæjarstjóri ekki ætla að taka niður jötu sem hann hefur nýlega komið fyrir opinberlega. Hann nýtur stuðnings Þjóðfylkingar Marine Le Pen og segir að um sé ræða menningarlegt framtak í tilefni af því að árið sé að renna sitt skeið. Hann segist ekki ætla að láta „ayatollah afhelgunarinnar“ segja sér fyrir verkum.

Það var stjórnsýsludómstóll í Nantes sem gaf bæjarstjórninni í Vendée fyrirmæli um að fjarlægja jötuna en samtök sem kalla sig Libre pensée, Frjálsa hugsun, kærðu sýningu á jötunni til dómstólsins. Dómarinn studdist við lög frá 1905 um aðskilnað ríkis og kirkju þar sem bannað er að sýna nokkur tákn trúarlegs eðlis við opinber minnismerki eða á opinberum stöðum nema um sé að ræða staði til trúariðkunar, grafreiti eða söfn.

Þetta er ekki í fyrsta sinn í Frakklandi sem stjórnsýsludómstóll kemst að þessari niðurstöðu áður hafa jötur verið bannaðar í öðrum bæjum en stuðningsmenn jötunnar í Vendée segja að túlkun dómarans á lögunum harðneskjulega í ljósi kaþólskra hefða í bænum.

Forsætisráðherra Frakklands hefur sér til ráðgjafar stofnun sem heitir L'Observatoire de la laïcité, Eftirlit með afhelgun. Þar á bæ segja menn að sýna megi jötur á opinberum vettvangi hafi þær sjálfstætt menningarlegt gildi eins og í Provence.

Marine Le Pen segir að þeir sem fjargviðrist yfir jötum á opinberum vettvangi hljóti einnig að vilja breyta tímatalinu, nú sé árið 2014 eftir Krist. Spyr hún hvort megi miða við dagsetningar við Jesú Krist. Ýmsum talsmönnum afhelgunar og aðskilnaðs ríkis og kirkju í öðrum flokkum en Þjóðfylkingunni finnst of langt gengið með því að amast við jötum sem sýna fæðingu Jesú. Það hljóti að vera önnur mikilvægari viðfangsefni sem beri að líta til í baráttunni fyrir afhelgun.

Bruno Retailleau, formaður bæjarráðs Vendée, spyr: „Hvers vegna er kakan til minningar um vitringanna þrjá (galette des Rois) ekki bönnuð í Élysée [forsetahöllinni] eða krossinn í skjaldarmerki Toulouse?“ Hann segir einnig að það sé tvöfeldni í afstöðu dómstóla í landinu. Nokkrum mánuðum eftir að Anne Hidalgo [borgarstjóri í París] haldi hátíðarmálsverð í tilefni af lyktum á Ramadan, föstumánuði múslíma, á vegum Parísarborgar banni dómstóll hið eina sem gert sé í öðru bæjarfélagi til að minnast jólanna. Með þessu sé inntak afhelgunarinnar ruglað á þann hátt að kalli fram óæskilega spennu.

Líklegt er að niðurstaða stjórnsýsludómstólsins gagnvart Vendée verði kærð til franska stjórnlagaráðsins og síðan til Mannréttindadómstóls Evrópu í Strassborg.

Bj. Bj.